تعیین کلاس کاری یا چرخه کاری جرثقیل از مهمترین مراحل قبل از طراحی و ساخت جرثقیل است. برای کلاس بندی جرثقیل، طی جلساتی کارشناسان و سازندگان جرثقیل با سفارشدهنده درباره اهداف کاری، محیط جرثقیل و سایر معیارها گفتگو مینمایند تا بهترین جرثقیل سقفی ممکن برای سوله و کارگاه طراحی و ساخته شود.
انواع کلاس کاری جرثقیل
6 طبقهبندی مختلف برای جرثقیل سقفی وجود دارد که توسط انجمن سازندگان جرثقیل در آمریکا (CMAA) مشخص شده است.
این کلاسبندی جرثقیل ایجاد شد تا سازندگان و کاربران نهایی بتوانند اقتصادیترین جرثقیل را طراحی کنند. طبقهبندی عمدتاً بر اساس میانگین اسمی بار اسمی انجام میشود.
در ادامه به معرفی این 6 کلاس کاری جرثقیل میپردازیم:

A1 (سرویس آماده به کار)
این کلاس جرثقیلهایی را شامل میشود که در آن جابجایی دقیق مواد با سرعتهای آهسته و دوره های بیکاری طولانی مدت بالابر انجام میشود.
یعنی جابجایی بار و مواد در طول روز به ندرت انجام میگردد.
این کلاس کاری معمولاً در نیروگاهها، تاسیسات عمومی، اتاقهای توربیندار و در ساختمانهای رآکتور هستهای موجود هستند.
عمر بلبرینگ: 1250 ساعت
تعداد جابجایی: حداکثر 2 بار در ساعت
A2 (استفاده به ندرت): از این جرثقیلها در تاسیساتی استفاده میگردد که بار نسبتاً سبک و سرعت جابجایی هم کم باشد.
با این وجود دقت در جابجایی و کنترل بسیار حائز اهمیت است.
بیشتر در کارگاههای انباری کوچک، اتاقهای پمپ و آزمایشگاهها استفاده میشود.
عمر بلبرینگ: 1250 ساعت
تعداد بالابر: حداکثر 2 بار در ساعت

کلاس کاری b در جرثقیل
این کلاس کاری، جرثقیلهایی را پوشش میدهد که خدمات سبک و سرعت پایین لازم است ولی این خدمات نسبت ممکن است چندین بار بیشتر از کلاس A اتفاق بیفتد.
میانگین بار جابجا شده 50 درصد از ظرفیت اسمی جرثقیل است.
2 تا 5 بار جابجایی در ساعت
میانگین فاصله بالابر از سطح زمین 4.5 متر است.
بیشتر در تعمیرگاهها، عملیات مونتاژ سبک و انبارهای سبک استفاده میشود.
طول عمر بلبرینگ: 2500 ساعت
تعداد جابجاییها: 2-5 بار در ساعت

C (خدمات سطح متوسط)
این طبقهبندی مناسب جرثقیلهایی است که سرویس متوسط ارائه میکنند.
میانگین بار شامل 50 درصد از ظرفیت اسمی جرثقیل است
5 تا 10 بار جابجایی در ساعت دارد.
میانگین فاصله بالابر از سطح زمین 4.5 متر است.
بیشتر در نمایشگاههای اتوموبیل و کارخانجات کاغذسازی استفاده میشوند.
عمر بلبرینگ: 5000 ساعت
تعداد جابجایی: 5-10 بار در ساعت
شروع / توقف موتور: 150 بار در ساعت

D (خدمات سنگین)
در این کلاس کاری جرثقیل، خدمات نیمهسنگین و سنگین از بالابر مورد انتظار است ولی زمان آن مشخص نیست و بصورت نامنظم در طی روز از بالابر استفاده میشود.
بارها و مواد با کمی بیشتر از 65٪ ظرفیت اسمی جرثقیل در طول روز جابجا میشوند.
میانگین فاصله بالابر از سطح زمین 4.5 متر است.
در صنعت ریخته گری، کارخانههای ساخت اتوموبیلهای خانگی، کارگاههای چوببری انبارهای فولاد و کانتینرها مورد استفاده قرار میگیرد.
عمر بلبرینگ: 10000 ساعت
تعداد جابجایی: 10-20 بار در ساعت

E (خدمات شدید)
در این طبقهبندی بارهای نزدیک به ظرفیت اسمی جرثقیل، جابجا و در ساعات مشخصی از روز، این جابجایی تکرار میشود.
سرعت بالا در این جابجایی مهم است و حدوداً تا 20 بار (یا بیشتر) جابجایی در ساعت مورد نیاز است.
بهتر است چرخه کامل عملیات مشخص شود.
صنایع پرکاربرد: در جرثقیل مغناطیسی و جرثقیلهای ترکیبی برای کارگاههای رو باز صنایع جمعآوری ضایعات، کارخانههای سیمان، کارخانههای چوب.
طول عمر بلبرینگ: 20000 ساعت
تعداد جابجایی: 20+ در ساعت
شروع / توقف موتور: 600 بار در ساعت

F (خدمات بسیار شدید و مستمر)
در این نوع سرویس، جرثقیل باید قادر به جابجایی مداوم بارها، با وزنهای نزدیک به ظرفیت اسمی بالابر باشد.
این نوع جرثقیلها تقریباً در طی روز بیوقفه کار میکنند و بارهای فوق سنگین جابجا مینمایند. نتنها دقت در جابجایی مواد مهم است بلکه سرعت بارگذاری یا تخلیه عامل حیاتی است.
همچنین این نوع جرثقیلها باید شرایط جوی سختی را هم تحمل کنند.
بیشتر جرثقیلهای صنایع ذوب و فولادسازی و همچنین جرثقیلهای بنادر آزاد از این نوع طبقهبندی میباشد.
کلاسهای باری
هر جرثقیل دارای یک ظرفیت اسمی و یک ظرفیت واقعی است که بر اساس نزدیکی مقادیر این دو به هم میتوان طبقهبندی باری انجام داد. بر این اساس:
کلاس باری | توضیحات |
L1 | جرثقیلی که مواد و بارهای بسیار سبک حمل میکند. |
L2 | بالابری که حدود یک سوم از ظرفیت اسمی را میتواند جابجا کند. |
L3 | جرثقیلی که بین یک سوم و دو سوم از ظرفیت اسمی را بالا میبرد. |
L4 | جرثقیلهای که بطور دائمی و مرتبط بارهایی جابجا میکنند که بسیار نزدیک به ظرفیت اسمی سیستم است. |